Dereń jadalny, inaczej dereń właściwy z rodziny dereniowatych pochodzi z Azji Zachodniej oraz Europy Południowo-wschodniej i Środkowej. Jest krzewem uprawianym w wielu krajach, w Polsce również jest bardzo popularny.

Dereń jest krzewem, który może osiągać do 8 metrów wysokości, kwitnie w marcu i kwietniu, ma żółte miododajne kwiaty. Liście derenia zmieniają swoją barwę na odcienie różu i pomarańczy jesienią. Owocuje od sierpnia do października, ma czerwone walcowate jadalne owoce, które są cierpkie, a jak dojrzeją, to są słodkie.

Dereń jadalny uprawa

Dereń jadalny chętnie rośnie w półcieniu, jednak w słonecznym stanowisku wydaje dorodniejsze owoce. Może być uprawiany na glebach średnio-żyznych, piaszczysto-gliniastych o odczynie obojętnym lub zasadowym. Jest wysoce mrozoodporna. Nie wymaga zabiegów pielęgnacyjnych takich jak przycinania czy opryskiwanie. Sprawdza się w ogrodach jako roślina ozdobna, dekoracyjne kwiaty pojawiają się wiosną, a kolorowe liście jesienią.

Odmiany derenia jadalnego:

„Elegantnyj”, który charakteryzuje się niedużym rozmiarem. Krzew osiąga do 2,5 metra szerokości oraz 2 metry wysokości. Już początkiem sierpnia owocuje, więc jest najwcześniej owocującą odmianą.

„Karłowyj Marka” – owoce są duże oraz pomarańczowo-czerwone, owocuje w połowie sierpnia.

„Flava” – żółte owoce smakiem przypominają smak ananasów i pojawiają się w sierpniu, ale nie ma ich zbyt dużo. Dodatkowo jest to odmiana deserowa.

„Wydubieckij” – czerwone, gruszkowate owoce, które dojrzewają pod koniec sierpnia i są idealne na przetwory.

„Radost” – owalne, ciemnoczerwone, średniej wielkości owoce dojrzewają w sierpniu. Mają wysoką zawartość antocyjanów.

„Egzoticznyj” – duże, ciemnoczerwone, gruszkowato-butelkowe owoce, które nadają się do bezpośredniej konsumpcji i do przeznaczenia na przetwory.

„Jantarnyj” – żółte, słodko-kwaśne owoce, które dojrzewają we wrześniu, ale szybko opadają.

 Odmiany derenia jadalnego występujące w Polsce:

„Juliusz” – owoce małe, kuliste, różowo-czerwone, bardzo mięsiste, które dojrzewają pod koniec sierpnia i nadają się do kiszenia.

„Dublany” – owoce ciemnoczerwone, gruszkowe dojrzewające w drugiej połowie sierpnia.

„Kresowiak” – średniej wielkości owoce wiśniowego koloru z wysoką zawartością cukrów oraz witaminy C.

„Polestraszycki” – owoce największe ze wszystkich odmian i są polecane do wykorzystania jako nadzienie do naleśników.

„Florianka” – owoce są duże, owalne, czerwone oraz mają niską zawartość cukrów. Dodatkowo dojrzewają dosyć późno.

„Podolski” – owoce wiśniowo-czerwone, duże, owalne. Odmiana bardzo plenna, polecana na przetwory i soki, dojrzewa w połowie września.

Zastosowanie derenia jadalnego

Dereń jadalny ma właściwości lecznicze, które są znane już od wieków. Jest stosowany w medycynie jako środek leczniczy na anemię, bardzo polecany na dolegliwości żołądkowe oraz choroby nerek, ponieważ działa moczopędnie.

Dereń jadalny odnajduje się również w kuchni i można go wykorzystać do przyrządzania: przetworów, soków, dżemów oraz nalewek, które sprawdzają się jako leki przeciwgorączkowe, oraz wspomagają organizm w trakcie walki z przeziębieniem.